ผลการดำเนินงาน SDG4.3.1
แหล่งทรัพยากรทางการศึกษามหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช มีแหล่งการเรียนรู้ที่สามารถเข้าถึงการศึกษา/แหล่งความรู้สำหรับนักศึกษา คณาจารย์ และบุคคลทั่วไปที่สนใจได้อย่างเสรีโดยไม่มีค่าใช้จ่าย (Open Access)
ซึ่งเปิดโอกาสในการเรียนรู้ได้ตลอดชีวิต ที่สอดคล้องวิสัยทัศน์ของมหาวิทยาลัย “เป็นมหาวิทยาลัยเปิดชั้นนำของโลกที่ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมการศึกษาทางไกลเพื่อสร้างโอกาสการเรียนรู้ด้วยตนเองตลอดชีวิตสำหรับทุกคน” โดยมีรายละเอียดดังนี้
1. STOU Modular
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช โดยสำนักการศึกษาต่อเนื่อง มีรายวิชา STOU Modular คอร์สออนไลน์ระยะสั้น แบบไม่มีค่าใช้จ่ายที่เปิดให้กับผู้สนใจทั่วไปได้ศึกษาและเพิ่มพูนความรู้ในทักษะด้านต่างๆ
ที่มีรายวิชาแล้วทั้งสิ้น จำนวน 15 หลักสูตร ดังนี้
- หลักสูตร สีสันภาษาจีน ภาคคติธรรมความเชื่อและวัฒนธรรมความเป็นอยู่
- หลักสูตร ผู้ดูแลผู้สูงอายุ ระดับ 1-2
- หลักสูตร นักพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
- หลักสูตร ผู้สูงวัยดิจิทัล
- หลักสูตร Women ICT Frontier
- หลักสูตร ผู้ประกอบการสตรีชาติพันธุ์
- หลักสูตร ICTEZ เทคโนโลยีง่ายกว่าที่คิด
- หลักสูตร การส่งเสริมการรู้เท่าทันและเฝ้าระวังสื่อ (DIL)
- หลักสูตร สื่อสร้างสรรค์สังคม
- หลักสูตร ภาษาอังกฤษเชิงวิชาการ
- หลักสูตร บาลีออนไลน์
- หลักสูตร ภาษาจีนเพื่อการท่องเที่ยว
- หลักสูตร ทักษะการรู้สารสนเทศเพื่อการค้นคว้าทางวิชาการ
- หลักสูตร มสธ. สูงวัยใจสมาร์ท (STOU Smart Senior)
- หลักสูตร การแกะสลักผัก-ผลไม้ เพื่อส่งเสริมและอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม
2. สถานีวิทยุโทรทัศน์เพื่อการศึกษา (STOU CHANNEL)
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช โดยสำนักเทคโนโลยีการศึกษา ได้รับอนุญาตให้ประกอบกิจการกระจายเสียงหรือโทรทัศน์ สำหรับให้บริการกระจายเสียงหรือโทรทัศน์ (กิจการที่ไม่ใช้คลื่นความถี่) โดยช่องรายการใช้ชื่อว่า “STOU CHANNEL” จากสำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) เมื่อวันที่ 21 มกราคม พ.ศ.2556 และดำเนินการเผยแพร่รายการเพื่อการศึกษาประกอบชุดวิชา และรายการบริการวิชาการแก่สังคม เพื่อให้ความรู้แก่นักศึกษาและประชาชนทั่วไปที่สนใจออกอากาศจนถึงปัจจุบัน
3. คลังสารสนเทศดิจิทัล, แหล่งเรียนรู้สารสนเทศแบบออนไลน์, โครงการพัฒนาบทเรียนออนไลน์แบบเปิด เรื่อง ทักษะการรู้สารสนเทศเพื่อการค้นคว้าวิจัย, กิจกรรมหยิบฟรีมีให้อ่าน, โครงการการสร้าง การรับรู้และความผูกพันของสมาชิกห้องสมุด มสธ.
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช โดยสำนักบรรณสารสนเทศ ได้พัฒนาคลังสารสนเทศ และจัดให้มีแหล่งข้อมูล/ทรัพยากรสารสนเทศ สำหรับคณาจารย์ นักศึกษา และบุคคลทั่วไปที่สนใจ ให้สามารถเข้าถึงการศึกษา/แหล่งความรู้ได้อย่างเสรีโดยไม่มีค่าใช้จ่าย (Open Access) เปิดโอกาสในการเรียนรู้ได้ตลอดชีวิต แหล่งข้อมูลสาธารณะ (การเรียนรู้ตลอดชีวิต)
การจัดให้มีทรัพยากรที่สามารถเข้าถึงการศึกษาได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย มีดังนี้
3.1 คลังสารสนเทศดิจิทัล
3.1.1 คลังปัญญา มสธ. (STOUIR : Sukhothai Thammathirat Open University Intellectual Repository) เป็นแหล่งรวบรวมสารสนเทศดิจิทัล ทั้งวิทยานิพนธ์ ดุษฎีนิพนธ์ และการศึกษาค้นคว้าอิสระ รวมถึงบทความวารสารที่ผลิตและเผยแพร่โดยมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช โดยสารสนเทศดิจิทัลที่รวบรวมได้รับอนุญาตให้เผยแพร่จากเจ้าของผลงาน ผ่านข้อตกลงในการอนุญาตให้จัดทำและเผยแพร่ในรูปแบบสื่อดิจิทัล (http://ir.stou.ac.th/)
3.1.2 คลังปัญญา ตำรา มสธ. เป็นฐานข้อมูลหนังสืออิเล็กทรอนิกส์สิ่งพิมพ์ มสธ. ประกอบด้วย เอกสารการสอนชุดวิชา แบบฝึกปฏิบัติชุดวิชา ประมวลสาระชุดวิชาและแนวการศึกษา ชุดวิชาฉบับพิมพ์ครั้งแรก (https://repository.stou.ac.th/handle/6625047444/2)
3.1.3 คลังสารสนเทศดิจิทัล นนทบุรีศึกษา นำเสนอภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านนนทบุรีศึกษาการพัฒนาต้นแบบการจัดการภูมิปัญญาท้องถิ่น และการเผยแพร่สารสนเทศจากภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านนนทบุรีศึกษาแก่ชุมชน โดยการพัฒนาระบบห้องสมุดดิจิทัลด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นนนทบุรีศึกษา รวบรวม จัดเก็บและอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นและสารสนเทศที่เกี่ยวกับจังหวัดนนทบุรี ที่เป็นตัวอักษร เสียง ภาพ และภาพกราฟิก ในรูปแบบห้องสมุดดิจิทัล (https://repository.stou.ac.th/handle/6625047444/668)
3.1.4 คลังสารสนเทศดิจิทัล พระปกเกล้าศึกษา เป็นแหล่งรวบรวมสารสนเทศพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ประกอบด้วย พระราชประวัติ หนังสือส่วนพระองค์ และภาพถ่ายของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยสำนักบรรณสารสนเทศดำเนินการแปลง ตกแต่ง ตรวจสอบและจัดหมวดหมู่ข้อมูลและสารสนเทศที่ทรงคุณค่าและหายากให้อยู่ในรูปดิจิทัล เพื่อนำขึ้นให้บริการบนเว็บไซต์ห้องสมุด (https://repository.stou.ac.th/handle/6625047444/1353)
3.1.5 คลังสารสนเทศดิจิทัล ศ.ดร. วิจิตร ศรีสอ้าน รวบรวมประวัติผลงานและกิตติการของศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน อธิการบดีผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ซึ่งเป็นปูชนียบุคคลที่เป็นแบบอย่างและควรได้รับการยกย่องของวงการศึกษาไทย ผลงานหลากหลายรูปแบบที่ท่านได้สรรค์สร้างไว้ จึงได้มีการรวบรวมไว้อย่างเป็นระบบในรูปแบบสารสนเทศดิจิทัล เพื่อเผยแพร่ให้นักวิชาการและผู้ที่สนใจศึกษาค้นคว้า และนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อวงการการศึกษาอย่างแพร่หลายต่อไป(https://repository.stou.ac.th/handle/6625047444/939)
3.2 แหล่งเรียนรู้สารสนเทศแบบออนไลน์
3.2.1 เว็บเพจ นนทบุรีศึกษา เป็นแหล่งเรียนรู้ที่ครอบคลุมสารสนเทศจากการศึกษาสภาพเครือข่ายภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านนนทบุรีศึกษา การพัฒนา ต้นแบบการจัดการภูมิปัญญาท้องถิ่นและการเผยแพร่สารสนเทศจากภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านนนทบุรีศึกษาแก่ชุมชน โดยการรวบรวม จัดเก็บและอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นและสารสนเทศที่เกี่ยวกับจังหวัดนนทบุรี ตามหลักการทางบรรณารักษศาสตร์และสารสนเทศศาสตร์อย่างเป็นระบบและได้มาตรฐาน ดําเนินการรวบรวมสารสนเทศโดยการสืบเสาะ แสวงหาสารสนเทศที่กระจายอยู่ทั่วไป ทั้งที่มีการบันทึกไว้ และจากการสัมภาษณ์ผู้รู้ ผู้เล่น ผู้เชี่ยวชาญที่เป็นปราชญ์ชาวบ้านและผู้นําท้องถิ่น แล้วนํามาคัดเลือก เรียบเรียงและพัฒนาให้เป็นสารสนเทศในรูปลักษณ์ที่เหมาะสม พร้อมทั้งพัฒนาระบบห้องสมุดดิจิทัลด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นนนทบุรีศึกษา โดยมีวัตถุประสงค์ในการรวบรวมและจัดเก็บสารสนเทศอิเล็กทรอนิกส์ที่เป็นตัวอักษร เสียง ภาพ และภาพกราฟิก ในรูปแบบห้องสมุดดิจิทัล โดยใช้มาตรฐานการลงรายการเมทาดาทาตามแบบแผน ผู้ใช้ทั่วไปสามารถเข้าถึงและค้นข้อมูลสารสนเทศในระบบห้องสมุดดิจิทัลผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ตได้ตลอด 24 ชั่วโมง(https://library.stou.ac.th/nonthaburi-study)
3.2.2 เว็บเพจ พระปกเกล้าศึกษา เป็นสาระความรู้ออนไลน์เกี่ยวกับพระราชประวัติพระราชกรณียกิจ พระราชจริยาวัตรและความสนพระราชหฤทัยในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ซึ่งมีการจัดทำเนื้อหาและเน้นงานออกแบบสื่อให้สวยงาม กระตุ้นความสนใจและช่วยให้เข้าใจเนื้อหาได้อย่างชัดเจน โดยเผยแพร่ในหน้าเว็บไซต์ของห้องสมุด เพื่อเป็นการเผยแพร่พระเกียรติคุณและให้ผู้สนใจได้ศึกษาค้นคว้าได้อย่างไม่มีข้อจำกัดเรื่องเวลาและสถานที่ (https://library.stou.ac.th/prajadhipok)
3.2.3 เว็บเพจ ศ.ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน เป็นนวัตกรรมอุดมศึกษาที่เกิดขึ้นจากแนวคิดและการดำเนินการโดยศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้าน ที่ได้คิดสร้างสิ่งใหม่ๆ และผลักดันให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จนส่งผลให้เกิดการพัฒนาคุณภาพการศึกษา ชีวิต และสังคมทั้งในประเทศและต่างประเทศ (https://library.stou.ac.th//wichit)
3.2.4 ฐานข้อมูล Open Access แหล่งสารสนเทศทางวิชาการที่สามารถเข้าถึงได้อย่างเสรีและ ไม่มีค่าใช้จ่าย เป็นประโยชน์ต่อการสืบค้นข้อมูล ครอบคลุมสหสาขาวิชา โดยการใช้เนื้อหาอาจมีข้อจำกัดหรืออาจไม่มีเลย ประกอบด้วย ฐานข้อมูลวิทยานิพนธ์อิเล็กทรอนิกส์ ฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ และหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (https://library.stou.ac.th/open-access-database)
3.2.5 รวมแหล่งสารสนเทศ 12 สาขาวิชา เป็นการรวบรวมแหล่งสารสนเทศทางวิชาการทางออนไลน์ของสถาบันการศึกษา/หน่วยงานต่าง ๆ ภายในประเทศและต่างประเทศจำแนกเป็น 12 สาขาวิชา สอดคล้องกับสาขาวิชาที่เปิดสอนของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช โดยแหล่งสารสนเทศนั้นจะให้สารสนเทศแบบเปิดที่ทุกคนสามารถเข้าใช้งานได้ฟรีไม่มีค่าใช้จ่าย (https://library.stou.ac.th/12-sources-information)
3.2.6 ฐานข้อมูล Library Career Guide เป็นแหล่งรวบรวมทรัพยากรสารสนเทศ ในการประกอบอาชีพที่มีให้บริการในสำนักบรรณสารสนเทศ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ทั้งทักษะทางวิชาชีพ (Hard Skills) และทักษะทางสังคมที่ช่วยเสริมสร้างการทำงานและการอยู่ร่วมกับผู้อื่น (Soft skills) เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการเพิ่มพูนทักษะความรู้หรือผู้ที่กำลังมองหาโอกาสในการประกอบอาชีพใหม่ ๆ โดยทำการสำรวจอาชีพที่กำลังเป็นที่ต้องการในตลาดแรงงานและได้รับความสนใจทั้งในปัจจุบันและอนาคตจากเว็บไซต์ของหน่วยงานต่าง ๆ และนำมาจัดกลุ่มตามลักษณะงานพร้อมจัดทรัพยากรสารสนเทศที่ได้รวบรวมไว้จำแนกประเภทในแต่ละอาชีพ เช่น หนังสือ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ บทความ ฐานข้อมูล คลิปวีดิโอ พอดแคสต์ ฯลฯ พร้อมเชื่อมโยงเข้าสู่ฐานข้อมูลทรัพยากรห้องสมุดหรือโอแพก (OPAC) ของห้องสมุดและเว็บไซต์ต่าง ๆ เพื่ออำนวยความสะดวกในการเข้าถึง (https://libservice.stou.ac.th/career)
3.2.7 ฐานข้อมูล Open Access for STOU Textbooks คัดสรรทรัพยากรการเรียนรู้ในรูปของสื่ออิเล็กทรอนิกส์แบบเปิด เป็นการรวบรวมแหล่งสารสนเทศทางวิชาการประเภทฐานข้อมูลครอบคลุมสหสาขาวิชา มีเนื้อหาภาษาไทยและภาษาต่างประเทศ ที่ทุกคนสามารถเข้าถึงได้อย่างเสรีและไม่มีค่าใช้จ่าย ประกอบด้วย ฐานข้อมูลวิทยานิพนธ์อิเล็กทรอนิกส์ ฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ และหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (https://libservice.stou.ac.th/open)
3.2.8 บรรณสารพอดแคสต์ เป็นรูปแบบหนึ่งของการนำเสนอสาระความรู้ผ่านช่องทางต่างๆ เพื่อสนับสนุนการเรียนรู้ตลอดชีวิต เช่น การจัดรายการบรรณสารฯ ติดเล่า PODCAST การนำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับอัตลักษณ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช นนทบุรีศึกษา ประวัติศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรม บุคคลสำคัญ และสาระความรู้ต่าง ๆ จากทรัพยากรสารสนเทศทั้งภายในและภายนอกห้องสมุด โดยบรรณารักษ์ห้องสมุดเป็นผู้ถ่ายทอดสาระความรู้ และกำหนดตารางการเผยแพร่เป็นประจำทุกเดือนบนช่องทาง YouTube, Facebook, Soundcloud และบทความบนเว็บไซต์ห้องสมุด ให้แก่นักศึกษาทุกระดับ บุคลากรของมหาวิทยาลัย และประชาชนทั่วไป (https://library.stou.ac.th/podcast)
3.2.9 โครงการการให้การศึกษาแก่ผู้ใช้บริการห้องสมุดทางออนไลน์
บริการสอน/แนะนำการค้นคว้าทางวิชาการ เป็นบริการที่ช่วยให้นักศึกษา บุคลากร และผู้รับบริการทั่วไป สามารถใช้สื่อการศึกษาและบริการห้องสมุดได้อย่างคุ้มค่าและเพิ่มทักษะการค้นคว้าทางวิชาการ โดยจัดเป็นหลักสูตร เนื้อหาประกอบด้วย การแนะนำการใช้บริการห้องสมุด การค้นสื่อการศึกษาของห้องสมุด การค้นฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ การอ้างอิงและการเขียนบรรณานุกรม การสร้างบรรณานุกรมด้วย Microsoft Wordการจัดการบรรณานุกรมด้วยโปรแกรม EndNote โปรแกรม Zotero และโปรแกรม Mendeley (https://library.stou.ac.th/library-guide/
3.3 โครงการพัฒนาบทเรียนออนไลน์แบบเปิด จัดทำบทเรียนออนไลน์ รายวิชา ทักษะการรู้สารสนเทศเพื่อการค้นคว้าทางวิชาการ เผยแพร่ทางช่องทาง YouTube ห้องสมุด มสธ. และ STOU Modular ประกอบด้วย 6 บทเรียน โดยผู้รับบริการทุกกลุ่มสามารถลงทะเบียนเรียนเพื่อส่งเสริมทักษะเรื่องต่างๆ ได้แบบไม่มีค่าใช้จ่าย ได้แก่ (https://modular.stou.ac.th/)
บทที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับทักษะการรู้สารสนเทศทางวิชาการ
บทที่ 2 การวิเคราะห์ความต้องการสารสนเทศทางวิชาการ
บทที่ 3 การคัดเลือกแหล่งสารสนเทศ และทรัพยากรสารสนเทศทางวิชาการ
บทที่ 4 กระบวนการแสวงหาสารสนเทศทางวิชาการ
บทที่ 5 การประเมินค่าสารสนเทศทางวิชาการ
บทที่ 6 จริยธรรมในการใช้สารสนเทศทางวิชาการ
3.4 กิจกรรมหยิบฟรีมีให้อ่าน โดยการแจกหนังสือฟรีแก่ผู้เข้าร่วมกิจกรรมในงานบรรณสาร Book Fair’ 66 วันที่ 9-10 กุมภาพันธ์ 2566 (https://library.stou.ac.th/2023/02/stou-book-fair-66/)
3.5 โครงการการสร้างการรับรู้และความผูกพันของสมาชิกห้องสมุด มสธ. จัดกิจกรรมปันหนังสือ หากสมาชิกห้องสมุดหรือผู้สนใจมีหนังสือสภาพดีและอยากร่วมแบ่งปัน สามารถนำหนังสือมาร่วมได้ที่หน้าห้องสมุด มสธ. ณ อาคารบรรณสาร ซึ่งห้องสมุด มสธ. เป็นตัวกลาง มอบแหล่งเรียนรู้ดังกล่าวสู่สังคมให้แก่เด็กและประชาชนในพื้นที จังหวัดนนทบุรี (https://www.facebook.com/stoulibrary/photos/pb.100064528458619.-2207520000/10158397782920653/?type=3)